Projekt: „Zastosowanie markerów metylacji DNA i zegarów epigenetycznych jako nowatorskiego narzędzia do oceny zdrowia, wskaźników ryzyka i kontroli starzenia się populacji – kontrolowane badanie interwencyjne osób poddanych określonym działaniom prozdrowotnym”
uzyskał finansowanie w konkursie na projekty badawcze OPUS 27 Narodowego Centrum Nauki (nr DEC-2024/53/B/NZ7/02257).
Projekt realizowany będzie w okresie 2025-2027 w ramach konsorcjum czterech uczelni wyższych.
Wnioskowany budżet projektu: 2 747 711,00 zł.
Kierownikiem konsorcjum jest dr hab. Ewelina Pośpiech z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.
Skład zespołu części realizowanej w Akademii Kultury Fizycznej w Krakowie tworzą:
- dr hab. Agnieszka Suder, prof. AKF - kierownik
- dr Karol Makiel
- prof. dr hab. Marcin Maciejczyk
Celem tego projektu będzie zbadanie wpływu określonych działań prozdrowotnych, w tym ćwiczeń aerobowo-oporowych, diety przeciwzapalnej opartej na omega-3, lub suplementacji omega-3, na starzenie epigenetyczne oraz szeroką gamę innych biomarkerów zdrowotnych w dwóch grupach osób poddanych interwencji: grupie z zespołem metabolicznym (MetS) oraz grupie osób aktywnych fizycznie, w porównaniu do grup kontrolnych bez interwencji. Interwencje mają na celu redukcję starzenia epigenetycznego poprzez zwalczanie stanu zapalnego, który jest nowym wyznacznikiem starzenia. Projekt ma również na celu porównanie odpowiedzi różnych zegarów epigenetycznych na zastosowane interwencje oraz ocenę ich przydatności w przyszłych badaniach klinicznych. Projekt będzie zbierał dane genetyczne i epigenetyczne z całego genomu, generowane przy użyciu technologii mikromacierzy. Innowacyjnym elementem będzie zastosowanie różnych zegarów epigenetycznych do oceny skuteczności interwencji, w tym najnowszych OMICmAge i PACE. Skuteczność interwencji będzie kontrolowana pod kątem polimorfizmów pojedynczych nukleotydów (SNP) w genach ELOVL2 i FADS1/2, które wykazano, że wpływają na szlak metaboliczny kwasów tłuszczowych.
Badanie dostarczy nowych informacji na temat wpływu ćwiczeń fizycznych, diety lub suplementacji kwasami tłuszczowymi omega-3 na starzenie się epigenetyczne. Wyniki mogą być pomocne w opracowywaniu nieinwazyjnych metod wspomagających leczenie osób z MetS oraz redukcję ryzyka rozwoju związanych z nim chorób przewlekłych. Projekt dostarczy bezprecedensowych danych w poszukiwaniach interwencji mających na celu poprawę jakości życia starzejącej się populacji.
